AT AJ K'AAK'ALEHOM RE LI TENAMIT – MATWARK
MATHILANK
LAA'AQAT TAXAQ LI RATZ'UMAL LIX CH'OOL LAA TENAMIT AJ Q’EQCHI‘
LAA TEEPAL UT LI LOQ'LAJ TZUULTAQ'A
DE LI LOQ'LAJ RAXRUHIL CH'E'EK'AAM B'AR NAKUB'E' LI LOQ'LAJ HAB'
Sa’ chi xjunil li li xb’aanuhom, xna’leb’ laj q’eqchi’ naxb’aanu a’in naru rilb’al naq chalen cha rub’elaj xk’ulunikeb’ laj kaxlan winq wank chaq a’in, ab’an wank aj wi’ li kixk’ut li santiklees. Eb’ li chinam a’aneb’ li jolomil re li komonil sa’ li k’aleb’aal ut li xk’anjel a’in chalen chaq sa’ li xhonaleb’ laj kaxlanwinq, naq xyeemank chaq xb’aaneb’ laj kaxlanwinq naq wanqeb’ jo’ jolominel li chinam jun k’anjel k’eeb’il chaq xb’aaneb’ laj kaxlanwinq. Jo’kan utnaq li xk’eeb’al xloq’al li cheek’al winq naru rilb’al naq aran wank li xna’leb’ li qaxe’ qatoon, xb’aan naq a’aneb’ laj k’aak’alenel ut aj k’uulahom re li yu’amil na’leb’ re naq nake’ru xk’uub’ankil junaq k’anjel chi moko nake’xk’e sa’ ajl li xyu’am xe’xkam chaq laj kaxlanwinq. Li xjunajinkil li ak’ na’leb’ rik’in li junxil na’leb reheb’ laj q’eqchi a’an a’in li jwal wank rik’ineb’ laj q’eqchi’. Ab’an junelik wank sa’ xch’ooleb’ xk’anjelankil ut xpuktesinkil li chaab’il esil jo’ k’aynaqeb’ chi xb’aanunkil sa’ li xyu’amil na’leb’eb’. Li nake’xb’aanu nake’sik’ ru li chaab’il na’leb’ re li ak’ nake’ril ma naxk’ul rib’ rik’in li reheb’ jo’ aj q’eqchi’, wi’ kama’an nake’xjunaji ru rik’in li nake’xyu’ami. Chi jo’kan ut naq nake’xjuni ru li ak’ na’leb’ rik’in li reheb’ jo’ k’utb’il xb’aaneb’ li junxil poyanam. Taqaye junaq li reetalil, junaq ch’iich’ re chinank maraj junaq b’eeleb’aalch’iich’, nawank xyo’lenkil ut xwa’tesinkil. Li natawmank ru arin li yu’amil na’leb’ ut li ak’ chi kama’in naxk’ul rib’ chi ruheb’ ut nake’xjunaji ru chi jun aj chik.
Sa’ xraqik jun li honal xraqik jun li honal chi ruheb’ li qaxe’ qatoon aj Maay rik’in li relikeb’ sa’ ruq’eb’ li ninqeb’ xwankil, kijala li wank, li k’a’uxl xb’aan li na’b’ej, li nak’ehok kutank ut naxkol li yu’am ut rik’in a’in kituqlaak ru ut xtawmank ru naq li qapaab’aal a’an li qab’anyoxihom ut qatoj chi ru li loq’laj ch’och’. Sa’ xhonaleb’ chaq li wankeb’ xwankil nake’k’atok chaq pom chi ruheb’ li etalil xjalam u li kamenaqeb’ yiib’anb’il chi ruheb’ li pek a’aneb’ chaq li ninqeb’ xwankil ut li jwal aajel ru chi ruheb’ chaq.Xb’aan naq a’aneb’ chaq laj k’ehol yu’am, aj kolonel ut aj kuutunel chi ruheb’. Chi rix naqa eb’ laj ralch’och’ te’elq sa’ ruq’eb’ li ninqeb’ xwankil chi ruheb’ li nake’tawasink reheb’, li ch’och kixchap jun li qankilal ut li loq’al jwal nim. Li loq’laj k’iche’ ut li tzuul taq’a a’an chik laj winqob’resihom re li loq’laj ch’och’. Rub’elaj li loq’laj awk eb’ li qas qiitz’in aj q’eqchi’ nake’xik sa’ li tzuul re xk’atb’al li loq’laj uutz’u’j pom. Chi xjunil li k’anjel b’ar wi’ ok re xtoch’b’al li loq’laj ch’och’ kama’ li awk, yiib’ank ochoch, junaq li q’a ut wank chik li xkomon. Xb’aan naq nayeemank naq a’an jun xmuxb’al li xloq’al li ru li ch’och’. Ut li loq’al a’in naraj naq taa’oxloq’imanq rik’in ch’oolej tu chi xjunil li santil k’anjel tento xb’aanunkil re naq eb’ li raam xmusiq’ li nake’kolok re li loq’laj tzuul taq’a te’tz’aqonq ut te’tzekanq chi junileb’.
Hacer click para leer partes contextualizadas del Laudato Sí del Papa Francisco en Q'eqchi'
Xhulajik ut xsaqewjik li ro' raqalil li Qaawa'
Eb’ li qaxe’ qatoon laj maay wank nake’xtaw ru chi tustu li k’aru nak’ulmank. Jo seeraq’inb’il, naq li ruuchich’och’ tu eb’ li winq li xe’yiib’aak oxib’ sut xe’juk’i wi’ chik chi junileb’ rub’elaj chaq li xhulajik li honal a’in. Sa’ li xka sutil, li xyi k’utb’esinb’il rik’in li loq’alaj ixim li kikana cho’q raam xch’ool li yu’amil na’leb’ reheb’ li qaxe’ qatoon. Ki’elk li tz’okaak ink’a’ chik kiwank, xb’aan naq li ixim naru xkolb’al ut xk’uulankil chi ru waqib’ po. Xe’xtaw ut ki’atz’umak li chaab’il k’anjel chi ruheb’ li qaxe’ qatoon, jo’ li yib’ank xninqal ochoch, ch’ina’usil k’anjel ut li tustuukil chamal nawom. Li raqal a’in kihulak li xraqik sa’ li xhonalil li tiikil wank ut chi rix a’an kitiklaak li xsachik li xwankil tu li xloq’al. Li honal junjunq wank nab’ay oxlaju b’aktun ru, naraj naxye naq oob’ roxlaju roq’ob’ chihab’. Tustu chi tz’aqal reeru naq li xhonalil li ixim xtikla chaq sa’ li kutank oxlaju re li xwaqxaqil li po re li chihab’ kaalaju xwaqlajuk’aal xwaqxaq oq’ob’ rub’elaj xk’ulunik li ralal li Ajaw ut taaraqe’q sa’ li kutank jun xka’k’aal re li xkab’lajuhil li po re li chihab’ kab’laju xwaq oq’ob. Eb’ li qaxe’ qatoon k’utb’esinb’il xb’aaneb’ naq sa’ xraqik li b’aktun rajleb’aaleb’ chaq naraj naxye jun oq’ob’ chihab’ chik, taawanq li qo’qyino’k ut chi rix chik a’an taak’utunq ut taalemtz’unq jun chik ak’ kutank saqenk.
Li reetalil li ro'raqal li Qaawa' saq'e nakooxtenq'a re xk'a'uxlankil xtusb'al li na'leb'
Junaq sachb’a ch’oolej
Naq sa’ li hulajik li xtiklajik li ro’ raqalil li qawa’ saq’e, li yu’amil na’leb’ taahulaq wi’ chik chi ch’olch’o ru li na’leb’ jo’ li k’anjel chan ru li jolomink, li komonil chi tuqtu ru ut chi xjunil xkawilal li chaab’il na’leb’ re xk’utb’esinkil a’in. Chi jo’kan chi kiwank li qoyb’eenihom jo’ kama’ li tenamit Bolivia naq kihulak jun laj ralch’och’ chi jolomink, jo’kan aj wi’ sa’ li qatenamit Watemaal taahulaq junaq laj ralch’och’ chi jolomink li txkol rix li xyu’amil na’leb’, tk’am sa’ ajl li loq’al ut chan ru naq taak’utunq ru junaq li k’anjel chi ru kama’ kiwank chaq sa’ li xhonalileb’ li qaxe’ qatoon. Chi rix li naq ak xnume’ o’k’aal xkab’ oq’ob’ chihab’ li wank rub’eleb’ xwankil laj jolominel b’ar wi’ muxb’il chaq li xk’ulub’eb’ laj ralch’och’ xb’aaneb’, a’anaq raj junaq sachb’a ch’oolej naq taachalq junaq li iq’ li tixk’am raj chaq junaq li jalaak cho’q re li qatenamit Watemaal.
Jachok ib’
Ma yal ajlanb’il chik li kutank cho’q reheb’ li winq re ixim- Ma taat’urub’amanq li loq’laj ch’och’ re naq ink’a’ chik taawanq xwankil re rawb’al li loq’laj ixim –Ma taakub’eeq xtz’aq li ixim taachalq sa’ li tenamit reheb’ laj Kaxlan Winq re xtenq’ankil ut xb’atz’unlenkil li xwankil li loq’laj ixim re naq maak’a’aq chik li rusilal. A’in naraj naxye naq eb’ laj k’alom winq maak’a’aq chik li rusilal cho’q reheb’. Eb’ li wankeb’ xnawom chi rix li tumin nake’xye chi joka’in naq li teepal junjunq tento te’raw li awimj li tz’aqal twanq rusilal cho’q reheb’. Chi jo’ka’in ut naq mare taahulaq junaq honal naq mak’a’aq chik li xwankil li awk ixim sa’ li loq’laj k’iche’. Rik’in ut a’in naru naxtoch xch’ool re risinkil rib’ rik’in li ixim, sa’ li qasutam jo’ naq li yu’amil ut li musiq’anb’il na’leb’ kixk’ut sa’ li qateepal. Ab’anan rik’in a’in tento xsik’b’al li xyaalalil, li xkuut re naq taawotzmanq li k’a’aq reeru chi tz’aqal. Jun li na’leb’ li ink’a’ naru xjalb’al a’an li xwotzb’al li xch’ina’usal ru li awimj naxsi qe li ch’och’ sa’ li junjunq chi teepal re xk’utb’al li tenq’aj ib’ ut rik’in li xpaab’ankil ut xmetz’ew li b’aanuhom. li ink’a’ naru xjalb’al a’an xjunajinkil ru li k’a’uxl, eek’ahom tu li xwotzb’al li k’a’aq reeru jwal aajel ru ut li tzekemj sa’ xjun jachalalil li ruuchich’och’ a’in. Naru nake’xkanab’ chi k’iik li loqlaj k’iche’ chi ak’il, li loq’laj mu taak’ehoq xsununkil ut li k’a’aq reeru nab’anok reheb’ li qaxe’ qatoon li te’ruuq xwotzb’al sa’ li ruuchich’och’ a’in.
Li kuyuk:
Li kuyuk majooq’e taakanaaq junelik wanq, uy ta li wankilal jwal kaw rib’ ut nanumta. Jwal najt xtawb’al li xtuslal ru li na’leb’ chirix li tumin, na’leb’ chan ru xpaab’ankil li k’aru taaqab’aanu jo’ te’xk’ut li alal k’ajolb’ej rik’in li loq’laj ch’och’ naq taa’ux wi’ chik li sutq’iik sa’ li wankeb’ ut ruk’aleb’ laj najtil tenamit Ejipt.
Majelal re xtochb’al xch’ooleb’ laj k’alom win re xk’anjelankil ut xk’utb’esinkil li naxpatz’ li kanjelak, re xjalb’al ut li junelik tixsik’ xb’ehil li awk sa’ li na’jej tiqwal ch’och’.
Majelal re xk’eeb’al xwankil ut xsik’b’al xyaalal chi ru li najolomink li chaq’rab’ xtenq’ankil laj k’alom winq re xsik’b’al li xwaklijikeb’ re naq junelik taawanq li xtzekeemeb te’xnumsi wi’ li kutak.
Majelal re xna’leb’ankil, xsik’b’al xyaalal re naq junelik taawanq raj xtikib’ankil k’anjelak sa’ komonil sa’ li kok teepal, b’ar wi’ taawanq xk’anjelankil ut xyiib’ankil ru li k’a’aq reeru te’xk’anjela.
Li xtawb’al naq junaq kutank naq taawanq li rusilal li rawb’al li awinj re li qateepal taahulaq raj naq maak’a’aq ut ink’a’ chik taahulaq chi qu maak’a’aq chi li xtz’aq chi qu re naq taanumtaaq li eechaniik rik’in li qatenq chi maak’a’ taaqak’ul rik’ineb’ li xninqal ru k’ayib’aal li kub’enaq tate’xtoj, yal re raj naq te’ok chaq sa’ li qateepal.
Xsachb’al li k’anjelak ch’och’ut awk sa’ xch’ooleb’ li saaj aj ralch’och, nake’reek’a naq xe’xraq li xtzolonik ut ink’a’ raj chik te’xchap li ch’iich’ re k’anjelak xb’aan naq jwal xutaanal chik cho’q reheb’.
A’an jun xtuslal ru li tzolok naq chi ixb’ej wank li xk’ulub’, xwankil laj k’aleb’aal aj ralch’och’.